Op 31 maart heeft ASEED flyers uitgedeeld bij de bijeenkomst ‘Doe maar lekker duurzaam’ in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. De stelling van de avond was “Kan voedselgigant Unilever de wereld redden én de winst verdubbelen?”. Volgens ASEED en Corporate Europe Observatory kan dat eerste in elk geval niet zolang je mee blijft doen aan groenwassende projecten zoals de ‘Ronde Tafel voor Verantwoorde Soja‘ (RTRS), waar bedrijven als Monsanto, Bayer, Syngenta, Unilever en Cargill aan tafel zitten met een paar NGOs als WWF en Solidaridad. En dat bedrijven hun winst verdubbelen lijkt ons trouwens sowieso een slecht plan.
De flyers werden goed ontvangen door de meeste bezoekers. Tijdens de discussie in de zaal concludeerden ook de aanwezige onderzoeksactivisten dat er weinig duurzaam is aan de RSPO, een soortgelijk project voor zogenaamd duurzame palmolie. De mooie voorbeelden die soms worden gegeven zijn een uitzondering, ellende is de regel. Voor de goede luisteraar is Unilever flink door de mand gevallen met hun ‘duurzaam’ claims.
Hieronder vind je de inhoud van de uitgedeelde flyer.
‘Verantwoorde Soja’ van Monsanto, Unilever, WWF en Solidaridad: Een misleidend greenwash label
31 maart 2017 – Agribusiness en voedselbedrijven als Unilever zijn betrokken bij een reeks vrijwillige certificeringsinitiatieven. Eén van de eerste, en zeker de meest controversiële, was de ‘Ronde Tafel voor Verantwoorde Soja’ (RTRS), waar bedrijven als Monsanto, Bayer, Syngenta, Unilever en Cargill aan tafel zitten met een paar NGOs als WWF en Solidaridad.
Honderden organisaties uit de hele wereld hebben zich diverse malen publiekelijk uitgesproken tegen de RTRS en het ‘verantwoorde’ soja label. Ruim 26.000 mensen hebben Ahold en andere supermarkten opgeroepen niet in zee te gaan met ‘verantwoorde’ maar toch foute soja.
De grootschalige sojaproductie in Zuid Amerika is in die landen een ramp voor mens en milieu.. Het overgrote deel van de soja is RoundupReady soja van Monsanto, die via genetische manipulatie bestand gemaakt tegen grote hoeveelheden landbouwgif (Roundup). Deze soja dient vooral als voer voor de intensieve veehouderij en als brandstof voor auto’s. Dit systeem is inherent onduurzaam en daar verandert een ‘verantwoord’ label niets aan. Vrijwillige gedragscodes en certificering zijn een beproefde lobby-strategie van het bedrijfsleven om een groen imago te creëren én tegelijkertijd bindende regels tegen te houden.
De RTRS en de ‘verantwoorde soja’ heeft tot geen enkele verbetering in de omstandigheden in sojagebieden geleid:
- Met vrijwillige certificering kan ontbossing niet gestopt worden, geeft ook de RTRS toe. (1)
- Sojaboeren kunnen altijd uitbreiden voor de niet-gecertificeerde markt.
- ‘Verantwoorde’ soja mag geproduceerd worden op land dat (ook nu nog) ontbost wordt, als het bos geen ‘high conservation value’ (status native forest) heeft.
- Er worden geen concrete doelen gesteld (en aantoonbaar gehaald) wat betreft reductie van pesticide-gebruik op de sojaplantages.
- Hulp aan getroffen gemeenschappen in sojagebieden is non-existent.
- De inspecties zijn lang van tevoren met de producent afgesproken en door deze georganiseerd. Er worden geen proefmonsters genomen om te testen of er geen illegale pesticiden worden gebruikt.
De Nederlandse regering financiert de Ronde Tafel via het Initiatief Duurzame Handel (IDH) en de organisatie Solidaridad. Een bedrag van negen miljoen euro Nederlands ontwikkelingsgeld is gereserveerd alleen al voor het stimuleren van RTRS certificering zelf. Dit geld gaat naar de sojaproducenten en afnemende bedrijven. Het wordt via het Instituut Duurzame Handel (IDH) doorgesluisd naar het Soy Fast Track Fund, dat wordt gemanaged door .. Solidaridad.
Opgevraagde cijfers tonen aan dat € 165.000 ontwikkelingsgeld werd betaald aan de stichting Fundacao Andre Maggi, gelieerd aan mega-sojaproducent Grupo A Maggi. Dit bedrijf wordt gerund door Blairo Maggi, miljardair en nu Minister van Landbouw in de regering van de extreem-rechtse president Michel Temer. Anderhalve ton ging naar projecten waarbij Unilever betrokken was.
Naast deze directe subsidies voor grootgrondbezitters in Zuid-America, profiteren de deelnemende bedrijven als Unilever en Monsanto door hun deelname aan de Ronde Tafel van een groener imago, terwijl ze door kunnen gaan met ‘business as usual’: een sojaproductie die mens en milieu vergiftigt en eerder het predicaat ‘ecocide’ verdient.
In plaats van het steunen van greenwash-labels zou geïnvesteerd moeten worden in duurzame landbouw hier, die niet afhankelijk is van goedkope RoundupReady soja-importen. Ontwikkelingsorganisaties zouden zich moeten richten op het steunen van de belangen van boerenorganisaties in het Zuiden, niet de sojaproducenten. Het is de hoogste tijd de stekker uit het misleidende soja project te trekken.
Zie voor meer achtergronden:
- Korte animatie over foute ‘verantwoorde’ soja (1,5mn): www.gifsoja.nl
- ‘Roundtable on Responsible Soy – the certification smokescreen’, GM Freeze, Friends of the Earth (England Wales and Northern Ireland) en Corporate Europe Observatory.
1) RTRS-website: “The RTRS cannot prevent the industry from expanding – such a task is far beyond what any voluntary initiative could achieve.”
